នៅក្នុងសង្គមសម័យទំនើប ការរក្សាសត្វចិញ្ចឹមបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃគ្រួសារជាច្រើន ជាពិសេសសត្វឆ្កែ ដែលត្រូវបានគេស្រឡាញ់យ៉ាងទូលំទូលាយថាជាមិត្តដ៏ស្មោះត្រង់បំផុតរបស់មនុស្ស។ ដើម្បីធ្វើឱ្យសត្វឆ្កែកាន់តែមានសុខភាពល្អ ម្ចាស់ជាច្រើននឹងទិញអាហារឆ្កែ និងអាហារសម្រន់ផ្សេងៗសម្រាប់សត្វឆ្កែ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ ម្ចាស់មួយចំនួនអាចចង់ដឹងចង់ឃើញអំពីការព្យាបាលសត្វឆ្កែ ហើយថែមទាំងអាចសាកល្បងវាទៀតផង។ អត្ថបទនេះនឹងស្វែងយល់លម្អិតថាតើអាហារសម្រន់សត្វឆ្កែគឺសមរម្យសម្រាប់ការទទួលទានរបស់មនុស្សហើយថាតើអាហារសម្រន់របស់មនុស្សគឺសមរម្យសម្រាប់សត្វឆ្កែដែរឬទេ។
1. តើមនុស្សអាចញ៉ាំអាហារឆ្កែបានទេ?
1. គ្រឿងផ្សំ និងសុវត្ថិភាពនៃអាហារសម្រន់ឆ្កែ
ជាដំបូង អាហារសម្រន់របស់សត្វឆ្កែ ជាធម្មតាត្រូវបានផលិតចេញពីរូបមន្តដែលត្រូវបានរចនាឡើងជាពិសេសសម្រាប់សត្វឆ្កែ ដោយគិតគូរពីតម្រូវការអាហារូបត្ថម្ភរបស់សត្វឆ្កែ។ ការព្យាបាលសត្វឆ្កែជាទៀងទាត់ត្រូវឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យគុណភាពយ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងការធ្វើតេស្តសុវត្ថិភាពចំណីអាហារក្នុងអំឡុងពេលដំណើរការផលិតកម្ម ដើម្បីធានាថាពួកគេនឹងមិនមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់សុខភាពរបស់សត្វឆ្កែនៅពេលបរិភោគ។ ដូច្នេះហើយ តាមទស្សនៈនៃសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ អាហារសម្រន់របស់សត្វឆ្កែនឹងមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពជាក់ស្តែងទេ នៅពេលដែលមនុស្សម្តងម្កាលបរិភោគពួកវា។
2. ផលប៉ះពាល់នៃមនុស្សម្តងម្កាលញ៉ាំអាហារសម្រន់ឆ្កែ
សម្រាប់មនុស្ស វាមិនមែនជាបញ្ហាធំទេក្នុងការភ្លក់ឆ្កែម្តងម្កាល។ គ្រឿងផ្សំសំខាន់ៗនៃអាហារសម្រន់ឆ្កែ ជាទូទៅគឺសាច់ បន្លែ និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ ដែលជាផ្នែកនៃរបបអាហាររបស់មនុស្សផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្លឹមសារអាហារូបត្ថម្ភនៃអាហារសម្រន់របស់សត្វឆ្កែគឺខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងពីមនុស្ស។ អាហារសម្រន់របស់សត្វឆ្កែត្រូវបានរចនាជាញឹកញាប់យោងទៅតាមតម្រូវការសរីរវិទ្យារបស់សត្វឆ្កែដែលមានប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់និងរូបមន្តអំបិលទាបនិងប្រេងទាប។ ទោះបីជាសមាមាត្រនៃមាតិកាអាហារូបត្ថម្ភទាំងនេះល្អសម្រាប់សត្វឆ្កែក៏ដោយ វាមិនទូលំទូលាយគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មនុស្សទេ ហើយការប្រើប្រាស់រយៈពេលវែងអាចនាំឱ្យមានកង្វះអាហារូបត្ថម្ភឬការទទួលទានមិនមានតុល្យភាព។
3. ភាពខុសគ្នារវាងរសជាតិនៃការព្យាបាលឆ្កែ និងអាហារសម្រន់របស់មនុស្ស
បើប្រៀបធៀបជាមួយអាហារសម្រន់របស់មនុស្ស អាហារសម្រន់ឆ្កែប្រហែលជាមិនពេញចិត្តក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃរសជាតិទេ។ អាហារសម្រន់ឆ្កែជាធម្មតាខ្វះសារធាតុបន្ថែម មានជាតិអំបិល និងស្ករតិច និងមានរសជាតិស្រាល។ ការព្យាបាលសត្វឆ្កែខ្លះ ថែមទាំងមានក្លិនត្រីកាន់តែច្បាស់។ នេះដោយសារតែសត្វឆ្កែមានរសជាតិ និងក្លិនខុសពីមនុស្ស។ ពួកគេចូលចិត្តរសជាតិធម្មជាតិនៃប្រូតេអ៊ីន និងខ្លាញ់ ជាជាងរសជាតិផ្អែម ប្រៃ គ្រឿងទេស និងរដូវផ្សេងទៀតដែលយើងធ្លាប់ប្រើ។ ដូច្នេះហើយ បើទោះជាមនុស្សសាកញ៉ាំអាហារឆ្កែក៏ដោយ ជាធម្មតាគេមិនគិតថាវាឆ្ងាញ់ទេ ទុកឲ្យនៅម្នាក់ឯងសុខចិត្តញ៉ាំវាបានយូរ។
2. តើអាហារសម្រន់របស់មនុស្សអាចផ្តល់ឱ្យសត្វឆ្កែបានទេ?
1. គ្រោះថ្នាក់នៃអំបិល និងប្រេងខ្ពស់ចំពោះសត្វឆ្កែ
អាហារសម្រន់របស់មនុស្សជាធម្មតាមានអំបិល ស្ករ និងខ្លាញ់ច្រើន ដែលមិនល្អខ្លាំងសម្រាប់សត្វឆ្កែ។ តម្រងនោមរបស់សត្វឆ្កែមានសមត្ថភាពខ្សោយក្នុងការរំលាយអាហារអំបិល។ ការទទួលទានអំបិលច្រើនពេកនឹងបង្កើនបន្ទុកលើតម្រងនោម ហើយអាចបណ្តាលឱ្យកើតជំងឺតម្រងនោមក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ។ លើសពីនេះ អាហារសម្រន់ដែលមានជាតិខ្លាញ់ខ្ពស់អាចបណ្តាលឱ្យសត្វឆ្កែធាត់ ដែលវាអាចបណ្តាលឱ្យមានបញ្ហាសុខភាពជាបន្តបន្ទាប់ ដូចជាជំងឺបេះដូង ទឹកនោមផ្អែម និងបញ្ហាសន្លាក់ជាដើម។ ដូច្នេះ សូម្បីតែម្តងម្កាលផ្តល់អាហារដល់សត្វឆ្កែ អាហារសម្រន់របស់មនុស្សមិនត្រូវបានណែនាំទេ។
2. គ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរនៃអាហារជាក់លាក់របស់មនុស្សចំពោះសត្វឆ្កែ
បន្ថែមពីលើអាហារដែលមានជាតិប្រៃ និងខ្លាញ់ខ្ពស់ អាហារជាក់លាក់របស់មនុស្សមួយចំនួន ថែមទាំងអាចសម្លាប់សត្វឆ្កែថែមទៀត។ ប្រភេទអាហារខាងក្រោមគួរតែត្រូវបានជៀសវាងជាដាច់ខាតសម្រាប់សត្វឆ្កែ៖
សូកូឡា៖ សូកូឡាមានផ្ទុកសារធាតុ Theobromine ដែលជាសារធាតុដែលមានជាតិពុលខ្ពស់ចំពោះសត្វឆ្កែ។ សូម្បីតែការទទួលទានក្នុងបរិមាណតិចតួចអាចបណ្តាលឱ្យឆ្កែមានរោគសញ្ញាពុលដូចជាក្អួត រាគ និងចង្វាក់បេះដូងកើនឡើង ហើយក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរអាចបណ្តាលឱ្យមានការឆក់និងស្លាប់ ។
Xylitol: Xylitol ត្រូវបានគេប្រើយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងស្ករកៅស៊ូដែលគ្មានជាតិស្ករ និងផ្អែមមួយចំនួន ប៉ុន្តែវាមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងសម្រាប់សត្វឆ្កែ។ Xylitol អាចបណ្តាលឱ្យមានការបញ្ចេញអាំងស៊ុយលីនច្រើនពេកនៅក្នុងសត្វឆ្កែ បណ្តាលឱ្យមានជាតិស្ករក្នុងឈាមយ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរអាចបណ្តាលឱ្យខូចថ្លើម ឬស្លាប់។ សូម្បីតែស្ករកៅស៊ូដែលមិនមានផ្ទុក Xylitol ក៏អាចបណ្តាលឱ្យស្ទះបំពង់ខ្យល់ និងថប់ដង្ហើមនៅក្នុងសត្វឆ្កែ ដោយសារតែភាពស្អិតរបស់វា។
ទំពាំងបាយជូ និង Raisins៖ ទោះបីជាទំពាំងបាយជូ និង Raisins គឺជាអាហារសម្រន់សម្រាប់សុខភាពមនុស្សក៏ដោយ ពួកវាអាចបណ្តាលឱ្យមានជំងឺខ្សោយតម្រងនោមចំពោះសត្វឆ្កែ ជាមួយនឹងរោគសញ្ញារួមមាន ក្អួត រាគ បាត់បង់ចំណង់អាហារ និងសន្លឹម ដែលអាចធ្វើឱ្យស្លាប់ក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ។
ខ្ទឹមបារាំង និងខ្ទឹមស៖ សារធាតុ Disulfides ដែលមាននៅក្នុងខ្ទឹមបារាំង និងខ្ទឹមសអាចបំផ្លាញកោសិកាឈាមក្រហមរបស់សត្វឆ្កែ ធ្វើឱ្យមានភាពស្លេកស្លាំង Hemolytic អស់កម្លាំង ដង្ហើមខ្លី និងទឹកនោមងងឹត។
Spicy Strips៖ បន្ទះគ្រឿងទេសមានផ្ទុកនូវសារធាតុ Capsaicin ដ៏ច្រើន និងសារធាតុដែលបង្ករឱ្យមានការរលាកផ្សេងៗ ដែលអាចធ្វើឱ្យរលាកក្រពះពោះវៀនរបស់សត្វឆ្កែ ធ្វើឱ្យក្អួត និងរាគ ហើយថែមទាំងអាចធ្វើឱ្យខូចអារម្មណ៍នៃក្លិន និងរសជាតិរបស់សត្វឆ្កែ កាត់បន្ថយភាពស្រើបស្រាលរបស់វា។
3. ជម្រើសនៃអាហារសម្រន់ឆ្កែ
ដើម្បីធានាបាននូវសុខភាពរបស់សត្វឆ្កែ វាត្រូវបានណែនាំឱ្យម្ចាស់ផ្តល់តែសត្វឆ្កែជាមួយនឹងការព្យាបាលសត្វឆ្កែដែលត្រូវបានរចនាឡើងជាពិសេសសម្រាប់ពួកគេ។ អាហារសម្រន់ទាំងនេះមិនត្រឹមតែគិតគូរពីតម្រូវការអាហារូបត្ថម្ភរបស់សត្វឆ្កែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងផ្តោតលើរសជាតិ និងរសជាតិផងដែរ។ ឧទាហរណ៍៖ ទំពារឆ្កែ ចំណិតសាច់ស្ងួតតាមអាកាស បន្ទះផ្លែឈើ និងបន្លែ ជាដើម សុទ្ធតែជាអាហារសម្រន់ដែលស័ក្តិសមបំផុតសម្រាប់សត្វឆ្កែ។ លើសពីនេះ ម្ចាស់ក៏អាចជ្រើសរើសអាហារសម្រន់ធម្មជាតិមួយចំនួនដែលសម្បូរទៅដោយវីតាមីន និងសារធាតុរ៉ែ ដូចជា ស្ទីកការ៉ុត ចំណិតផ្លែប៉ោម ជាដើម។
ទោះបីជាមនុស្សអាចសាកល្បងព្យាបាលឆ្កែម្តងម្កាលក៏ដោយ វាមិនត្រូវបានគេណែនាំឱ្យញ៉ាំវាក្នុងរយៈពេលយូរនោះទេ ដោយសារតែមាតិកាអាហារូបត្ថម្ភ និងរសជាតិរបស់វាខុសគ្នាខ្លាំងពីអាហាររបស់មនុស្ស។ សម្រាប់សត្វឆ្កែ អំបិលខ្ពស់ ជាតិស្ករខ្ពស់ និងជាតិខ្លាញ់ខ្ពស់នៅក្នុងអាហារសម្រន់របស់មនុស្សនឹងគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពរបស់ពួកគេ ដូច្នេះអាហារសម្រន់របស់មនុស្សមិនគួរត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាអាហារឆ្កែឡើយ។ ដើម្បីសុខភាពរបស់សត្វឆ្កែ ម្ចាស់គួរតែជ្រើសរើសអាហារសម្រន់ដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈសមស្របនឹងសត្វឆ្កែ ហើយជៀសវាងការត្រូវបាន "ល្បួង" ពីសត្វឆ្កែ ដើម្បីចែករំលែកអាហារសម្រន់របស់មនុស្សនៅពេលដែលមនុស្សចូលចិត្តអាហារសម្រន់។ នេះនឹងមិនត្រឹមតែធានាសុខភាពរបស់សត្វឆ្កែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេរស់នៅបានយូរជាមួយនឹងម្ចាស់របស់ពួកគេផងដែរ។
ពេលវេលាបង្ហោះ៖ ថ្ងៃទី ១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៤